ଏପ୍ରିଲ ୨୪, ୨୦୨୫: ଆଜିର ଖବରସମୂହ ଭାରତ ତଥା ବିଶ୍ୱର ରାଜନୈତିକ, ଅର୍ଥନୈତିକ ଓ ସାମାଜିକ ପରିବର୍ତ୍ତନର ଏକ ପ୍ରତିଫଳନ। ବିଶେଷତଃ SC, ST, OBC, ମାଇନରିଟି ସମୁଦାୟ ଏବଂ ଗରିବ ଶ୍ରମିକ ଶ୍ରେଣୀର ଜୀବନ ଜୀବିକାକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରୁଥିବା ଘଟଣାବଳୀ ସାମାଜିକ ନ୍ୟାୟ ଓ ଅର୍ଥନୈତିକ ସମୃଦ୍ଧିର ଏକ ଜଟିଳ ଚିତ୍ର ଉପସ୍ଥାପନ କରୁଛି।
ଦେଶୀୟ ପରିସର: ସାମାଜିକ ନ୍ୟାୟ ଓ ଅର୍ଥନୈତିକ ସଶକ୍ତିକରଣ
ଭାରତରେ ଆଜି ସାମାଜିକ ନ୍ୟାୟ ଓ ଅର୍ଥନୈତିକ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତିକରଣର ଦିଗରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପଦକ୍ଷେପ ଦୃଷ୍ଟିଗୋଚର ହୋଇଛି। ତେଲେଙ୍ଗାନା ଦେଶରେ ପ୍ରଥମ ରାଜ୍ୟ ଭାବେ SC ସଂରକ୍ଷଣରେ ଉପ-ବର୍ଗୀକରଣ (sub-categorization) କରି ୫୯ଟି ଉପ-ଜାତିକୁ ତିନୋଟି ଗୋଷ୍ଠୀରେ ବିଭକ୍ତ କରିଛି। ଏହା ସହିତ OBC ସଂରକ୍ଷଣ ୨୩%ରୁ ୪୨%କୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି, ଯାହା ଶିକ୍ଷା ଓ ଚାକିରିରେ ଅଧିକ ନ୍ୟାୟସଙ୍ଗତ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ ନିଶ୍ଚିତ କରିବ। ତେଲେଙ୍ଗାନାର ଜାତି ଗଣନା ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ, SC ଓ ST ସମୁଦାୟର ପ୍ରାୟ ୪୩% ଏବଂ OBCର ୩୩% ପରିବାର ଗରିବୀରେ ଜୀବନଯାପନ କରୁଛନ୍ତି, ଯାହା ଏହି ସମୁଦାୟଙ୍କ ଅର୍ଥନୈତିକ ସଶକ୍ତିକରଣ ପାଇଁ ନୀତି ଗଠନରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ତଥ୍ୟ ଯୋଗାଇଛି।
କର୍ଣ୍ଣାଟକରେ ସରକାରୀ ଚୁକ୍ତିରେ ମାଇନରିଟି ସମୁଦାୟ ପାଇଁ ୪% ସଂରକ୍ଷଣ ଘୋଷଣା ହୋଇଛି, ଯାହା SC, ST ଓ OBC ସଂରକ୍ଷଣ ସହିତ ଯୋଡ଼ି ଅର୍ଥନୈତିକ ଅଂଶୀଦାରୀକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବ। ଏହି ପଦକ୍ଷେପଗୁଡ଼ିକ ସାମାଜିକ ନ୍ୟାୟର ଦିଗରେ ଅଗ୍ରଗତି ସୂଚାଉଥିବା ବେଳେ, କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବଜେଟ୍ ୨୦୨୫-୨୬ରେ SC, ST ଓ ମହିଳା ଉଦ୍ୟୋଗୀଙ୍କ ପାଇଁ ୨ କୋଟି ଟଙ୍କାର ଋଣ ଯୋଜନା ଘୋଷଣା ଗରିବ ଶ୍ରମିକ ଶ୍ରେଣୀଙ୍କୁ ଆର୍ଥିକ ସ୍ୱାବଲମ୍ବନର ପଥ ଦେଖାଇଛି।
ତଥାପି, ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ମଧ୍ୟ କମ୍ ନୁହେଁ। କଂଗ୍ରେସ ସଭାପତି ମଲ୍ଲିକାର୍ଜୁନ ଖାର୍ଗେ ଅଭିଯୋଗ କରିଛନ୍ତି ଯେ ଗତ ୫ ବର୍ଷରେ SC, ST, OBC ଓ ମାଇନରିଟି ଛାତ୍ରଙ୍କ ଛାତ୍ରବୃତ୍ତିରେ ଯଥାକ୍ରମେ ୫୭%, ୭୭% ଓ ୯୪% ହ୍ରାସ ହୋଇଛି, ଯାହା ଏହି ସମୁଦାୟର ଶିକ୍ଷାଗତ ଓ ଅର୍ଥନୈତିକ ଅଗ୍ରଗତିକୁ ବାଧାପ୍ରଦାନ କରୁଛି। UPSC ସିଭିଲ ସର୍ଭିସ ୨୦୨୪ ଫଳାଫଳରେ SC, ST ଓ OBC ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କ ସଫଳତା ପ୍ରଶଂସନୀୟ ହେଲେ ମଧ୍ୟ, X ପୋଷ୍ଟରୁ ଜଣାଯାଏ ଯେ ଇଣ୍ଟରଭ୍ୟୁ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଏହି ସମୁଦାୟଙ୍କୁ କମ୍ ନମ୍ବର ମିଳୁଥିବା ଅଭିଯୋଗ ରହିଛି, ଯାହା ସାମାଜିକ ଭେଦଭାବର ଆଶଙ୍କାକୁ ବୃଦ୍ଧି କରୁଛି।
ଜମ୍ମୁ-କାଶ୍ମୀରରେ ବିପକ୍ଷ ନେତା ସୁନୀଲ ଶର୍ମା ଅଭିଯୋଗ କରିଛନ୍ତି ଯେ ସମ୍ପ୍ରତି ଉପସ୍ଥାପିତ ବଜେଟ୍ରେ ଦୈନିକ ଶ୍ରମିକ, ବେକାର ଓ SC, ST, OBC ସମୁଦାୟ ପାଇଁ କୌଣସି ବିଶେଷ ଯୋଜନା ନାହିଁ, ଯାହା ଏହି ଶ୍ରେଣୀଙ୍କ ଅର୍ଥନୈତିକ ସଙ୍କଟକୁ ଆହୁରି ଗଭୀର କରିପାରେ। ଏହା ସହିତ, ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଦେଶବ୍ୟାପୀ ଜାତି ଗଣନା ଓ ୫୦% ସଂରକ୍ଷଣ ସୀମା ହଟାଇବା ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ରାଜନୈତିକ ବିତର୍କର କେନ୍ଦ୍ରବିନ୍ଦୁ ହୋଇଛି, ଯାହା ଏହି ସମୁଦାୟଙ୍କ ଜୀବନକୁ ଦୀର୍ଘମିଆଦୀ ପ୍ରଭାବିତ କରିପାରେ।
ବୈଶ୍ୱିକ ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀ: ଅସ୍ଥିରତା ଓ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତି
ବିଦେଶରେ, ଋଷ-ୟୁକ୍ରେନ ଯୁଦ୍ଧ ଜାରି ରହିଛି, ଯେଉଁଥିରେ ୟୁକ୍ରେନର ପୂର୍ବାଞ୍ଚଳୀୟ ଆକ୍ରମଣ ଓ ନାଟୋ ଦେଶଗୁଡ଼ିକର ସାମରିକ ସାହାଯ୍ୟ ବୈଶ୍ୱିକ ଅର୍ଥନୀତି ଓ ଶରଣାର୍ଥୀ ସଙ୍କଟକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରୁଛି। ଏହା ଭାରତୀୟ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ପାଇଁ ବିଦେଶରେ କାର୍ଯ୍ୟ ସୁଯୋଗକୁ ମଧ୍ୟ ସଙ୍କୁଚିତ କରିପାରେ। ଚୀନ-ତାଇଓ୍ୱାନ ଉତ୍ତେଜନା ଏବଂ ଶ୍ରୀଲଙ୍କାର ଅର୍ଥନୈତିକ ସଙ୍କଟ ଦକ୍ଷିଣ ଏସିଆରେ ଅର୍ଥନୈତିକ ଅସ୍ଥିରତାକୁ ଆହୁରି ବୃଦ୍ଧି କରୁଛି, ଯାହା ଭାରତର ଅଭିବାସୀ ଶ୍ରମିକଙ୍କୁ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ପ୍ରଭାବିତ କରୁଛି।
ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ଜାତିସଂଘ ଜଳବାୟୁ ସମ୍ମିଳନୀରେ ଭାରତର ନବୀକରଣ ଶକ୍ତି କ୍ଷେତ୍ରରେ ନେତୃତ୍ୱ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଗରିବ ଶ୍ରମିକ ଶ୍ରେଣୀ ପାଇଁ ନୂଆ କାର୍ଯ୍ୟ ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ। ଏହା ବିଶେଷତଃ SC, ST ଓ OBC ସମୁଦାୟର ଯୁବକମାନଙ୍କୁ ସୌର ଓ ପବନ ଶକ୍ତି କ୍ଷେତ୍ରରେ ନିଯୁକ୍ତି ପ୍ରଦାନ କରିବ।
ବିଶ୍ଳେଷଣ: ଆଶା ଓ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜର ସମନ୍ୱୟ
ଏହି ଘଟଣାବଳୀ ଏକ ଦ୍ୱିମୁଖୀ ବାସ୍ତବତା ଉପସ୍ଥାପନ କରୁଛି। ଏକ ପାର୍ଶ୍ୱରେ, ତେଲେଙ୍ଗାନା ଓ କର୍ଣ୍ଣାଟକରେ ସଂରକ୍ଷଣ ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଋଣ ଯୋଜନା ଭଳି ପଦକ୍ଷେପ SC, ST, OBC, ମାଇନରିଟି ଓ ଗରିବ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ଜୀବନଧାରଣରେ ଆଶାର କିରଣ ଦେଖାଉଛି। ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ଛାତ୍ରବୃତ୍ତି ହ୍ରାସ, ସାମାଜିକ ଭେଦଭାବ ଅଭିଯୋଗ ଏବଂ ବଜେଟ୍ରେ ଶ୍ରମିକ ଶ୍ରେଣୀ ପାଇଁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଯୋଜନାର ଅଭାବ ଏହି ସମୁଦାୟଙ୍କ ସମୃଦ୍ଧିର ପଥରେ ବାଧା ସୃଷ୍ଟି କରୁଛି।
ବୈଶ୍ୱିକ ଅସ୍ଥିରତା ଭାରତର ଅଭିବାସୀ ଶ୍ରମିକଙ୍କୁ ପ୍ରଭାବିତ କରୁଥିବା ବେଳେ, ଜଳବାୟୁ ସମ୍ମିଳନୀରେ ଭାରତର ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଶୀୟ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ପାଇଁ ନୂଆ ସମ୍ଭାବନା ସୃଷ୍ଟି କରୁଛି। ଏହି ସମୟରେ, ସରକାରୀ ନୀତିରେ ଅଧିକ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତିମୂଳକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ଏବଂ ସାମାଜିକ ଭେଦଭାବ ନିରାକରଣ ଆବଶ୍ୟକ, ଯାହା ଏହି ସମୁଦାୟଙ୍କୁ ସମାନ ସୁଯୋଗର ପଥ ପ୍ରଶସ୍ତ କରିବ।
ଖବର ସଂଗ୍ରହ : The Hindu, India Today, The Indian Express, Business Standard, X ପୋଷ୍ଟ।
